Witamy na stronie o opalaniu
Witamina D3
Rys historyczny Gdy około 400 milionów lat temu kręgowce wyszły z morza na ląd, nowe środowisko okazało się znacznie uboższe w wapń od dotychczasowego. W środowisku wodnym organizmy kręgowców wykorzystywały ten pierwiastek, wchłaniany przez skrzela i powierzchnię ciała, nie tylko jako przekaźnik sygnałów wewnątrzkomórkowych, ale także jako spoiwo mechaniczne, poprzez zawartość w szkielecie utrzymujące właściwy kształt danego organizmu. Tak więc podstawowym warunkiem egzystencji na lądzie stała się możliwość efektywnego wykorzystania tych ubogich źródeł wapnia, które były dostępne w nowym środowisku. Z przyczyn, które do dzisiaj nie są do końca wyjaśnione, w procesie ewolucji wykształcona została ścisła zależność pomiędzy światłem, a czynnikiem regulującym jelitowe wchłanianie wapnia, którym okazała się witamina D3. Naturalna fotosynteza witaminy D3 ma miejsce w zewnętrznych warstwach powłok skórnych człowieka i zwierząt pod wpływem promieniowania ultrafioletowego UVB zawartego w świetle słonecznym. W przypadku niedoboru witaminy D (ta nazwa obejmuje witaminę D3 i jej odmianę D2) jelitowe wchłanianie wapnia spada, co w pierwszym rzędzie odbija się na budowie i wytrzymałości układu kostnego, a najbardziej widocznym przejawem takiego stanu jest krzywica. Krzywica jest chorobą, której cechą charakterystyczną są różnego rodzaju deformacje szkieletu. W XVIII w. stanowiła ona podstawowy problem zdrowotny dzieci w północnej części Europy. Rozwój miast, zwarta zabudowa odcinająca dostęp światła oraz industrializacja powodująca zanieczyszczenie powietrza przyczyniły się do rozpowszechniania tego wyniszczającego schorzenia. Pierwszym, który w 1822 roku zwrócił uwagę na znaczenie światła słonecznego w zapobieganiu i leczeniu krzywicy, był Jędrzej Śniadecki. Chociaż już w połowie XIX w. stwierdzono, że tran jest skutecznym środkiem przeciwkrzywiczym, do dopiero w 1918 r. społeczność naukowa uznała, że krzywica spowodowana jest niedoborami żywieniowymi. W latach 30-tych XX w. uczeni angielscy i niemieccy otrzymali syntetyczną witaminę D3 i opisali jej strukturę chemiczną. Oprócz zapobiegania krzywicy, prawidłowe zaopatrzenie w witaminę D zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia osteoporozy. Uważa się również, że niedobór witaminy D może sprzyjać powstawaniu niektórych nowotworów oraz że zaburza pracę układu immunologicznego. Na naszej szerokości geograficznej prawidłowe zaopatrzenie w witaminę D uzyskać można poprzez optymalizację wykorzystania promieniowania słonecznego w tych porach roku, kiedy promieniowanie ultrafioletowe UVB dociera do powierzchni Ziemi (wiosna, lato), oraz w wyniku odpowiedniego odżywiania (dieta bogata w ryby morskie), a także suplementacji. Mimo to, znana od tak dawna, witamina D pozostaje nadal obiektem wielu badań.